piše: MoonQueen
Početak aprila je pravo vreme da se prigodnom ilustracijom proslavi ulazak u mnogima omiljeno godišnje doba – proleće. Iako je verovatno najpoznatija slika koja u nazivu sadrži ime ovog godišnjeg doba nastala krajem 15. veka u Firenci, mi ćemo se ovog proleća pozabaviti njenom poznijom naslednicom naslikanom u istom gradu punih četiri stotine godina kasnije. U pitanju je slika Flora nastala 1894. godine, čija je autorka engleska umetnica Evelin de Morgan.
Umetnički opus Evelin de Morgan vezan je za poslednje decenije 19. i prve decenije 20. veka, te se i hronološki i stilski uklapa u onovremene tokove – simbolizam koji je na prelasku vekova bio popularan širom Evrope i esteticizam mahom vezan za područje Velike Britanije. Veliki uticaj na slikarstvo Evelin de Morgan ostavila je i umetnost prerafaelita, grupe engleskih slikara i pesnika čiji su predstavnici Dante Gabrijel Roseti i Vilijam Holman Hant bili Evelinini dobri prijatelji. Slika Flora se zato po svojim likovnim osobenostima može svrstati u delo kasne faze prerafaelitske umetnosti.
U rimskoj mitologiji Flora je bila zaštitnica cveća i proleća. Često je prikazivana okružena bujnim rastinjem i sa cvećem u ruci jer je, s obzirom na to da je smatrana jednim od božanstava plodnosti, njen dolazak označavao početak novog ciklusa i ponovno buđenje prirode. Poznavaocima istorije umetnosti već je na prvi pogled jasno da je engleska slikarka bila inspirisana čuvenim delima italijanskog renesansnog majstora Sandra Botičelija. Njena Flora sadrži aluzije na dva njegova dela – Primaveru (Proleće) i Rođenje Venere. Od Botičelijeve boginje ljubavi umetnica je pozajmila pokret tela, lik i dugu valovitu riđu kosu, dok je Primavera poslužila kao inspiracija za kostim i rascvetanu prirodu koja junakinju okružuje. Iza Flore Evelin je naslikala drvo japanske mušmule čiji plod zri u proleće; tlo pod njenim nogama ispunjeno je cvetovima, dok se u krošnji drveta kriju ptice čižak i zeba.
Slika Flora nastala je u Firenci, gradu u kojem je umetnica sa suprugom provodila više meseci svake godine u periodu od 1895. do 1914. godine. Flora predstavlja svojevrsni omaž Evelin de Morgan voljenom gradu i njegovoj bogatoj umetničkoj prošlosti. U dnu slike, na razvijenom svitku papira, zapisani su stihovi na italijanskom koji bi u slobodnom prevodu glasili otprilike ovako:
Dolazim iz Firence i ja sam Flora
ovaj grad je dobio ime po cvetu
među cvećem rođena sam i sada promenom doma
prebivalište nalazim u škotskim planinama
dočekajte me s radošću i neka moje blago
među severnim maglama bude vam drago.
Verovatno zbog pominjanja Škotske, sliku je otkupio Vilijam Imri, škotski princ brodovlasnik koji je posedovao više slika Evelin de Morgan. Flora je danas deo postavke spomen-kuće Vajtvik Menor koja se nalazi u predgrađu Birmingema i baštini veliki broj dela umetnika prerafaelita.
april, 2024.
