Edgar Alan Po, pisac misterije, avanture, makabrizma, arabesknog i grotesknog i dalje intrigira i inspiriše izvođače različitih žanrova. Ipak, upravo zbog njegovog mračnog stila pisanja ne biste mogli očekivati da je poslužio kao inspiracija veselim pop numerama. Ipak, iako mu pretežno počast odaju metal bendovi i kompozitori klasične muzike, nađe se i nekoliko izuzetaka koji se verovatno ne bi dopali Pou.
Pre nego što nastavite sa čitanjem ovog članka, pustite Rahmanjinovu horsku simfoniju pod nazivom Zvona (The Bells). Upravo je ona inspirisana Poovim stvaralaštvom, a odlična je pozadina za čitanje teksta o njemu. Imajte na umu da je ova simfonija jedna od omiljenih Rahmanjinovih dela iz sopstvenog stvaralaštva. I mnogim drugim kompozitorima klasične muzike Po je služio kao inspiracija, a među njima su Nikita Koškin, Adam Stern, Dominik Argento, Andre Kaplet i mnogi drugi.
Nisu samo klasični muzičari inspiraciju nalazili u Pou. Bob Dilan je pesmu Just Like Tom Thumb’s Blues pisao dok mu je na umu bila kratka horor priča čiji je naslov Ubistva u ulici Morg. Ova Poova priča smatra se prvom modernom kriminalističkom pričom. Referenca na Poovo delo može se naći i u nonsensnoj pesmi Bitlsa koju je napisao Džon Lenon I Am the Walrus. U pesmi se doslovno javlja ime Edgara Alana Poa, ali ne i njegova dela. Na čuvenom omotu albuma ovog benda – Sgt. Peper`s Lonely Hearts Club Band, Edgarov lik se nalazi u gornjem redu, između Freda Astera i Junga.
Ovaj pisac omiljen je i u metal svetu, pa je tako čuveni bend Iron Maiden snimio pesmu pod nazivom Murders in the Rue Morgue, koja se odnosi na gorepomenutu horor priču, a ova pesma se nalazi na njihovom drugom albumu Killers. Čitav album hevi metal grupe Grave Diggers posvećen je Pou i njegovom radu, pa se tako na albumu mogu naći pesme The Raven i Fall of the House of Usher, a obe nose naslove Poovih dela.
Gotski metal bend Tristania ima pesmu My Lost Lenore, čiji naziv asocira na Poovu ljubav Lenoru koja se pominje u pesmi Gavran. Referenca, sem u naslovu, može se pronaći i u početnim stihovima „For thy promise bewailed, by her raven eyes, by her beauty and a scarlet sunrise”. Finski bend Nightwish je delom inspirisan kratkom pričom Bunar i klatno (The Pit and the Pendulum) snimio pesmu The Poet and the Pendulum. Ovo ne čudi ako uzmemo u obzir da je upravo Edgar Alan Po omiljeni pisac frontmena benda.
Engleski rok bend Queen, koji je često pominjan u ovom serijalu članaka, na drugi album smestio je pesmu Nevermore čiji naslov je jasna referenca na poemu Gavran u kojoj se ova reč ponavlja kao refren. Ista reč poslužila je metal bendu Nevermore kao inspiracija za naziv benda.
Bend Tool koristi čuvenu referencu u pesmi Sweat – „Seems like I’m slipping into a dream within a dream” koja se nalazi na njihovom albumu iz 1992. godine. San u snu (Dream Within a Dream), naziv je Poove pesme koja je dala inspiraciju ovom bendu. Žanrovski, ovaj bend stoji nasuprot pevačice Britni Spirs koja je svoju turneju 2001. godine nazvala upravo tako – Dream Within a Dream. Da li mislite da bi Po ovakvim omažom bio počastvovan?
Lu Rid je 2003. godine snimio dupli album naslova The Raven na kome se mogu naći brojne reference na delo ovog pisca, kao i Poovi citati koje čitaju poznate ličnosti, između ostalih i Stiv Busemi, Dejvid Bouvi i Vilijam Defo. Ovaj album je u tesnoj vezi sa operom iz 2000. godine koju je Lu Rid pisao sa Robertom Vilsonom, a koja nosi naslov POEtry. Ovaj album je poslednji rok album ovog izvođača, a nastao je u saradnji sa bendom Metallica.
Pank rok bend Green Day na albumu American Idiot, u pesmi St. Jimmy pominje Poa. Tekst je sledeći: „I am the son of a bitch and Edgar Allan Poe, raised in the city in the halo of lights”.
Finski bend HIM, tačnije, njihov frontmen Vile Valo, često koriste Poove citate u svojim pesmama. Vile takođe ima i tetovažu koja prikazuje oči Edgara Alana Poa na svojim leđima. Merilin Menson je slikao Poove portrete, a tvrdi kako mu inspiracija za pesme neretko dolazi upravo od dela ovog pisca.
The White Stripes počast Pou odaju kroz pesmu Red Death at 6:14, a ona se odnosi na priču Maska crvene smrti, dok Stivi Niks ima pesmu Annabel Lee na svom albumu iz 2011. godine – In Your Dreams.
Da li bi Po bio ponosan na način na koje njegovo delo utiče na savremenu kulturu i da li su se ovi muzičari pridržavali Poovih saveta iz eseja Filozofije kompozicije ostaje vam da zaključite sami nakon čitanja i slušanja.
piše: Aleksandra Vujić
avgust, 2016.